اساسنامه

اساسنامه انجمن حمایت زندانیان

تاریخچه انجمن

اساسنامه انجمن حمایت زندانیان در سال 1320 با عنوان اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان در 25 ماده و 1 تبصره در مورخه 1320/08/21 تحت ریاست عالیه وزیر دادگسترى با پیشنهاد رئیس مجلس شوراى ملى ونخست وزیر به تصویب هیئت وزیران و تأیید پادشاه وقت رسید.

هدف از تشکیل انجمن حمایت زندانیان و تصویب اساسنامه آن در سال1320، کمک مادى و معنوى به خانواده هاى بى بضاعت زندانیان که قادر به اداره زندگى خود نیستند و کمک به زندانیان در مورد اشتغال بعد از خروج از زندان است.

در اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان، سازمان بنگاه شامل مجمع عمومى کارمندان افتخارى –هیئت مدیره و هیئت بازرسى مشخص شده است. مجمع عمومى از کلیه کسانى که کمک هاى مالى و فکرى و عملى به پیشرفت کارهاى بنگاه مى نمایند تشکیل مى شود و هیئت مدیره نیز شامل 9 نفر کارمند مى باشد که اعضاء آن در این اساسنامه پیش بینى نشده است و هیئت بازرسى از سه نفر کارمند با وظایف خاص تشکیل مى شود. همچنین آیین نامه هاى لازم براى تعیین وظایف انجمن و نحوه تحت پوشش قراردادن خانواده زندانیان از طرف هیئت مدیر تنظیم و پس از تصویب وزیر دادگسترى اجراء خواهد شد.

اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان در سال 1336 توسط هیئت وزیران در جلسه مورخه 1336/02/20به پیشنهاد وزارت دادگسترى در 24 ماده و 2 تبصره به تصویب رسید که در روزنامه رسمى شماره 3593 مورخه 1336/03/21 منتشر شده است.

هدف از تشکیل انجمن حمایت زندانیان تربیت و تهذیب اخلاق و اصلاح زندانیان و کمک به خانواده زندانیان و همچنین آموختن حرفه به زندانیان و راهنمایى آنها و تهیه شغل بعد از آزادى براى آنها تحت ریاست عالیه وزیر دادگسترى تشکیل شده است.

اعضاء مجمع عمومى انجمن در سال 1336 همان ترکیب اساسنامه سال 1320 مى باشد. اعضاء هیئت مدیره انجمن در سال 1336 به شرح ماده 9 مشخص شده است در حالیکه در متن اساسنامه سال 1320 اعضاء هیئت مدیره را 9 نفر کارمند از میان اشخاص شایسته با انتخاب وزیر دادگسترى مشخص کرده است. و اعضاء هیئت بازرسى و نحوه اجراء آئین نامه انجمن نیز مطابق اساسنامه سال 1320 تغییر نکرده است.

ماده دوم و تبصره ماده نهم اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان در سال 1343 در جلسه هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت دادگسترى اصلاح گردید. در ماده دوم اصلاحى اساسنامه سال 1343 نحوه تشکیل انجمن حمایت زندانیان در مقر هر دادگاه شهرستان و دادگاه بخش مشخص شده است و در تبصره اصلاحى ماده نهم اساسنامه سال 1343 اعضاء هیئت مدیره نسبت به سال 1336 تغییر یافته است.

اساسنامه بنگاه حمایت زندانیان در سال 1360 با تغییرات کلى درجلسه 218 مورخ 1360/02/11 با اصلاحات بعدى به تصویب شوراى عالى قضایى رسید که در روزنامه رسمى شماره 10812 مورخه 1361/01/23 منتشر شده است. تغییرات کلى اساسنامه سال 1360 شامل دسته بندى محتویات اساسنامه است که شامل تعریف – اهداف – وظایف اختیارات – سرمایه – تشکیلات – اعضاء – وظایف و اختیارات مجمع عمومى – هیئت مدیره مدیرعامل – انحلال و اجراء است.

اولین تغییرى که در سال 1360 صورت گرفت، تغییر نام بنگاه حمایت به انجمن حمایت زندانیان مى باشد. طبق ماده یک اساسنامه سال 1360 تشکیل انجمن با شرکت مسئولان و معتمدان با ماهیت خصوصى و غیرانتفاعى و داراى شخصیت حقوقى که نظارت بر کار و تعیین خطمشى و تشکیل و انحلال و صدور حکم و هماهنگى امور انجمن ها بر عهده اداره کل اقدامات تأمینى و تربیتی گذاشته شده است، در مقر هر دادگاه شهرستان و بخش مستقل، پیش بینی شده است و هدف از ایجاد انجمن کمک به زندانیان و خانواده آنها، نوع پرورى و اصلاح زندانیان و همکارى با زندانى و مؤسسات تأمینى و تربیتى و مراکز مراقبت پس از خروج مشخص شده است.

تشکیلات و ارکان انجمن عبارتند از :

1_ اعضاء   2_ مجمع عمومى اعضاء 3_ هیئت مدیره   4_مدیر عامل و قائم مقام او   5_ بازرسان

همچنین اعضاء هیئت مدیره شامل دادستان عمومى – دادستان انقلاب اسلامى – مدیر کل سازمان زندانها فرماندار رئیس زندان و سه نفر معتمد مى باشد. و در تهران شامل نماینده دادستان کل کشور – دادستان عمومى تهران – دادستان انقلاب اسلامى تهران – رئیس سازمان زندانها و سه نفر معتمد به انتخاب رئیس سازمان زندانهاى کشور تشکیل خواهد شد.

در نهایت این اساسنامه در سال 1360 با رعایت مواعد مندرج در ماده 2 قانون مدنى لازم الاجراء خواهد بود و اساسنامه هاى ماقبل ملغى خواهد بود. و همچنین آیین نامه اجرائى انجمن هاى زندانیان در 19 ماده و یک تبصره در تاریخ 1360/12/11 در جلسه 218 شوراى عالى قضائى به تصویب رسید و سایر آیین نامه هاى گذشته در این رابطه ملغى خواهد بود.

اساسنامه انجمن حمایت زندانیان در سال 1362 یک اصلاح داشته است وآن این مورد است که خصوصى بودن انجمن حذف شده است. ماده 12 و 13 اساسنامه انجمن حمایت زندانیان در سال 1368 بشرحى که در آینده مرقوم خواهد گشت تغییر یافته است.

***************************************************************************

اساسنامه انجمن های حمایت زندانیان مصوب ۱360/۱۲/۱1

شورای عالی قضایی با اصلاحات بعدی

تعریف :

ماده 1_ ( اصلاحی 1362/۳/26 ) انجمن حمایت زندانیان انجمنی است که با شرکت مسئولان و معتمدان بشرح مواد بعد در مقر هر دادگاه عمومی، دادگاه شهرستان و دادگاه بخش مستقل (در صورت وجود زندان ) تشکیل می‌شود. انجمن مؤسسه ای غیرانتفاعی و دارای شخصیت حقوقی است. نظارت بر کار، تشکیل و انحلال و تعیین خط مشی و صدور احکام و هماهنگی امور انجمن ها در سطح کشور برعهده اداره اقدامات تأمینی و تربیتی است.

اهداف :

ماده 2_ انجمن در جهت کمک به زندانیان و خانواده آنان و نوپروری و اصلاح زندانیان و همکاری با زندانها و مؤسسات تأمینی و تربیتی و مراکز مراقبت پس از خروج زندانیان همکاری می‌نماید.

وظایف :

ماده 3_ انجمن به هر اقدام و عملی که اهداف انجمن ایجاب کند مؤظف است از جمله موارد زیرین:

الف) کمک به خانواده زندانیان.

ب) بازسازی شخصیت و اصلاح و ارشاد زندانیان.

ج) کمک در جهت آموزش حرفه ای به زندانیان.

د) کمک به اشتغال زندانیان پس از آزادی با تهیه فرصت های شغلی یا کمک مالی.

هـ) مساعدت در بهبود وضع بهداشت و درمان، ترغیب و تشویق فعالیت های فرهنگی، ورزشی، حرفه ای و آموزشی زندانها، انجمن خدمات خود را به کلیه زندانها، کانونهای اصلاح و تربیت اطفال بزهکار، مراکز مراقبت پس از خروج زندانیان بزرگسال و اطفال بزهکار و دیگر مؤسسات تأمینی و تربیتی که وجود دارند یا بعداً ایجاد می‌شوند و نیز به کسانی که در این زندانها و مؤسسات نگهداری می‌شوند و به خانواده آنها ارائه خواهد کرد.

و) استفاده از خدمات اطباء، مددکاران، مهندسین، آموزگاران و صاحبان تخصص و حرفه و فن در جهت بهبود وضع زندانیان و پرداخت پاداش خرید خدمت به آنها.

ز) تلاش برای افزایش در آمد انجمن با فعالیت های اقتصادی و انتفاعی و جلب کمک اشخاص و مؤسسات حقوقی و حقیقی و دولت.

ح) تهیه طرح ها و پیشنهادهایی در زمینه بهبود وضع زندان و مؤسسات تأمینی و تربیتی یا ایجاد مؤسسات جدید و تسلیم طرح ‎      ها به مسئولان مربوطه.

ط) همکاری با مؤسسات علمی و تحقیقی که در زمینه زندانها و بزهکاری و مسائل مربوط به آن فعالیت و تحقیق می‌کنند و استفاده از نتایج کار و پیشنهادات این مؤسسات.

اختیارات :

ماده 4_ انجمن می‌تواند در موارد زیر اقدام کند :

۱_ همکاری با مسئولان زندان و جلب مساعدت مؤسسات کشور در مورد درمان زندانیانی که دچار ناهنجاری های مغزی و روانی هستند.

۲_ انجام فعالیت های عام المنفعه، خیریه، اقتصادی و اقدامات اداری در جهت انجام وظایفی که بموجب این اساسنامه و دیگر مقررات مربوط به عهده انجمن است.

۳_ اعلام نظر مشورتی به مسئولان زندان در مورد حسن اداره زندانها، مؤسسات تأمینی و تربیتی و مؤسسات وابسته به آنها در مورد زندانیان یا خانواده آنان و در هر موردی که با زندانیان و خانواده آنان ارتباط یابد.

سرمایه :

ماده 5_ سرمایه انجمن تشکیل می‌شود از :

الف) کمک اشخاص حقیقی یا حقوقی یا دولت.

ب) عواید حاصل به موجب مقررات خاص از قبیل عوارض.

ج) عواید حاصل از فعالیت های اقتصادی انجمن.

ماده ۶_ درآمدها و هزینه های انجمن باید طبق اصول حسابداری دقیقاً در دفاتر قانونی وارد و طبق اصول کلی حسابداری و مقررات اساسنامه و مقرراتی که از مراجع مسئول ابلاغ می‌شود هزینه شود.

ماده ۷_ سال مالی از اول فروردین ماه هر سال شروع به آخر اسفندماه ختم می‌شود مگر در سال اول تأسیس انجمن که ابتدای سال مالی تاریخ تأسیس انجمن است. ترازنامه هر سال مالی باید تا آخر اردیبهشت تهیه و به اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی و نیز به بازرسان انجمن ارسال شود.

ماده ۸_ خدمات هیئت مدیره افتخاری و رایگان است.

تشکیلات :

ماده ۹_ارکان انجمن عبارتند از :

۱_ اعضاء ۲_ مجمع عمومی اعضاء ۳_ هیئت مدیره ۴_ مدیر عامل و قائم مقام او ۵_ بازرسان

اعضاء :

ماده ۱۰_ انجمن دارای اعضائی است که به انتخاب دادستان شهرستان یا عمومی تعیین می‌شوند. وظایف اعضاء مساعدت مادی و معنوی به انجمن است.

عضویت اعضاء افتخاری است و هیچگونه معرفی نامه یا کارت عضویت برای اعضاء صادر نخواهد شد.

وظایف و اختیارات مجمع عمومی :

ماده ۱۱_ مجمع عمومی با شرکت اعضاء به دعوت دادستان هرساله در هفته آخر اردیبهشت ماه تشکیل می‌شود.

1_ استماع گزارش هیئت مدیره  2_ پیشنهاد طرق بهبود وضع زندان 3_ تعیین دو نفر بازرس از بین اعضاء و معرفی آنان به هیئت مدیره.

هیئت مدیره :

ماده ۱۲_ ( اصلاحی ۱۳۶۸رئیس قوه قضائیه ) هیئت مدیره از افراد ذیل تشکیل می‌شود:

دادستان عمومی و انقلاب اسلامی، مدیر کل سازمان زندانها، فرماندار، رئیس زندان و سه نفر معتمد که از بین اشخاص متقی و موجه و خیّر محل به پیشنهاد مدیر کل سازمان زندانها و تائید ریاست سازمان انتخاب می‌شوند.

ماده ۱۳_ ( اصلاحی ۱۳۶۸ رئیس قوه قضائیه ) هیئت مدیره در تهران از افراد زیر تشکیل می‌شود:

نماینده دادستان کل کشور، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی تهران، رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور و سه نفر معتمد به انتخاب رئیس سازمان زندانهای کشور.

ماده ۱۴_ جلسات هیئت مدیره با شرکت اکثریت اعضاء رسمیت دارد و تصمیمات اتخاذ شده لازم الاجرا خواهد بود.

ماده ۱۵_ مدت خدمت هیئت مدیره دو سال است، هیئت مدیره تا تعیین و شروع بکار هیئت مدیره جدید کماکان وظایف خود را انجام خواهد داد.

ماده ۱۶_ وظایف هیئت مدیره :

الف) انتخاب یک نفر رئیس، یک نفر نایب رئیس، یک نفر خزانه دار، یک نفر بازرس از میان اعضای هیئت مدیره.

ب) انتخاب یک نفر مدیر عامل از میان اعضاء یا خارج از اعضاء و در صورت لزوم انتخاب یک نفر قائم مقام مدیر عامل.

ج) تهیه اساسنامه و آئین نامه و طرح های لازم جهت اداره مؤسسات وابسته اعم از مؤسسات موجود یا در حال احداث و ارسال آن به دفتر اقدامات تأمینی جهت تصویب از طریق رئیس قوه قضائیه.

د) رسیدگی به وضع زندانیان و کمک به آنان.

هـ ) احیای اخلاقی و بازسازی شخصیت و ارشاد و اصلاح زندانیان.

و) ایجاد کار و کارگاه و فرصت های اشتغال برای زندانیان در مدت حبس و پس از آن یا هر نوع کمک و اقدام که ایجاب نماید.

ز) مساعدت در سواد آموزی، حرفه آموزی، ورزش، تبلیغات فرهنگی و دینی.

ح) مساعدت به خانواده زندانیان و سعی در ارشاد و توان بخشی آنان برای زندگی مستقل و سالم.

ط) مساعدت در بهداشت و بهسازی محیط زندان و تأمین وسایل بهداشت و درمان.

ی) همکاری با محققان و مؤسسات پژوهشی در زمینه های جرم شناسی و علم اداره زندانها و نظایر اینها.

ک) پیشنهاد طرح ها و راه حل ها در زمینه بهبود اداره زندانها و اصلاح و اشتغال زندانیان به مسئولان.

ل) تشکیل جلسات رسیدگی و انجام وظایف که باید حداقل کمتر از یکبار در ماه نباشد.

ماده ۱۷_ اختیارات هیئت مدیره:

۱_ واگذاری قسمتی از اختیارات هیئت مدیره به مدیر عامل.

۲_ استفاده از خدمات مددکاران و تصویب پرداخت پاداش خرید خدمت به آنها و اعزام مددکاران به زندانها و مؤسسات تأمینی و مراقبتی.

۳_ دعوت از مطلعین و کارشناسان برای بررسی مسائل با حضور در هیئت مدیره و اظهار نظریه و پرداخت دستمزد و حق رفت و آمد یا پاداش خرید خدمت آنان.

۴_استمداد از موسسات دولتی و غیر دولتی برای انجام وظایف انجمن مانند بیمه زندانیان و خانواده آنان، اعلام مورد به زندان ( و درتهران به سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور) برای تعقیب و بهره برداری از نتیجه اقدامات.

۵_ اعطای مأموریت به عضو یا جمعی از اعضای خود برای انجام وظایف مقرر یا انجام بررسی و تحقیق و اعلام نتیجه به هیئت مدیره.

6_ تصویب میزان دستمزد و یا پاداش خدمت به کارکنان دفتری و اداری و فنی و مدیر عامل و قائم مقام وی و مددکاران اجتماعی.

مدیر عامل :

ماده ۱۸_ مدت خدمت مدیریت عامل یکسال مالی است سمت مدیر عامل با پایان دوره هیئت مدیره پایان می‌یابد.

وظایف مدیر عامل :

ماده 19_

1_ اداره کلیه امور جاری و اداری انجمن و هر اقدامی که بموجب این آئین نامه و مقررات کشور باید انجام گیرد.

2_ اجرای مصوبات هیئت مدیره.

3_ تهیه پیشنهاد و طرح ها و راه حل ها برای مشکلات و انجام وظایف انجمن.

4_ مراجعه و حضور در مراجع قضائی و اداری و جواب گویی از طرف انجمن.

۵_ امضای چک ها و اسناد تعهد آور و اسناد رسمی و مکاتبات و قراردادها طبق مقررات این آئین نامه رأساً و نیز به وکالت از طرف هیئت مدیره در صورت تفویض اختیار.

6_ تشکیل جلسات هیئت مدیره و تعیین دستور کار جلسات و تنظیم صورت جلسات هیئت مدیره.

7_ ارسال ترازنامه مالی انجمن و گزارش اقدامات انجام شده به اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی.

8_ کوشش برای افزایش درآمد انجمن و افزایش خدمات انجمن.

اختیارات مدیر عامل:

ماده ۲۰_

الف) تعیین سمت و تقسیم کار کارکنان انجمن.

ب) دعوت جلسات عادی و فوق العاده هیئت مدیره.

ج) دعوت کارشناسان و جلب نظر متخصصین به منظور بررسی های تحقیقی و تهیه طرح ها و پیشنهادها.

ماده ۲۱_ قائم مقام مدیر عامل در غیاب مدیر عامل با وظایف و اختیارات او انجمن را اداره می‌کند.

بازرسان :

ماده ۲۲_ مجمع عمومی از میان اعضاء دو نفر بازرس انتخاب و به هیئت مدیره معرفی می‌نماید. بازرس یا بازرسان موظفند منفرداً و مجتمعاً با بررسی مصوبات و اقدامات هیئت مدیره و ترازنامه انجمن گزارش خود را به هیئت مدیره و مجمع عمومی و اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی تسلیم نمایند.

انحلال :

ماده ۲۳_ انجمن به تقاضای اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی با ذکر مورد و تصویب ریاست سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور منحل می‌شود. اعلام انحلال و ترتیب تحویل و تحول اسناد و اموال و پرسنل و اداره تأسیسات و اموال بر عهده اداره مذکور است. در تقاضای انحلال دلایل و جهات آن باید بطور صریح و مستند به سازمان زندانها اعلام شود.

ماده ۲۴_ در صورت اعلام انحلال انجمن هیئت مدیره و مدیر عامل و کارکنان و اعضای انجمن از هرگونه فعالیت و تصرف در امور و اموال و اسناد ممنوعند ؛ خاطی طبق مقررات کیفری تحت تعقیب قرار خواهد گرفت.

ماده ۲۵_ در صورت اعلام انحلال انجمن، اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی میتواند اداره امور انجمن را موقتاً تا تشکیل هیئت مدیره جدید به عهده دادستان شهرستان یا رئیس دادگستری یا فرماندار محل واگذار نماید. در این صورت نماینده مذکور دارای کلیه وظایف و اختیارات انجمن و ارکان آن خواهد بود.

ماده ۲۶_موارد انحلال انجمن ها بشرح زیر است :

الف) به حکم قانون.

ب) حکم مرجع قضائی صالح.

ج) تخطی انجمن از حدود وظایف خود و دخالت در امور اجرائی دیگر سازمانها.

د) عدم ترتیب دفاتر رسمی مالی و عدم ارسال ترازنامه سالیانه.

هـ) در صورتیکه دو سوم اعضای هیئت مدیره فوت کرده و یا استعفا دهند یا به هر علتی فاقد سمت شوند.

ماده ۲۷_ در صورتیکه بازرسان منتخب مجمع عمومی فوت کرده یا استعفا کنند و یا به هر علت فاقد سمت شوند هیئت مدیره یا مدیر عامل با دعوت مجمع فوق العاده نسبت به تجدید انتخاب بازرس یا بازرسان اقدام می‌نماید.

ماده ۲۸_ در صورتیکه مدیر عامل یا یکی از اعضای هیئت مدیره فوت یا استعفا کرده یا به هر علت فاقد سمت شوند طبق مقررات این آئین نامه شخص یا اشخاص دیگری بجای آنان انتخاب می‌شوند.

اجرا :

ماده ۲۹_این اساسنامه با رعایت مواد مندرج در ماده۲ قانون مدنی لازم الاجرا است. اساسنامه انجمن حمایت زندانیان مرکز مصوب ۲۲/۲/۱۳۳۶هیئت وزیران و دیگر مقررات مغایر با این اساسنامه ملغی است. آئین نامه داخلی انجمن از طرف اداره کل اقدامات تأمینی و تربیتی تهیه و پس از تصویب ریاست قوه قضائیه به اجرا در خواهد آمد.

ماده ۳۰_ این اساسنامه در ۳۰ ماده و یک تبصره در تاریخ یازدهم اسفند ماه ۱۳۶۰ در اجلاس ۲۱۸ باستناد لایحه قانونی الحاقی به ماده ۱ قانون واگذاری اداره امور زندانها و اصلاحیه آن به دادگستری به تصویب شورای عالی قضائی رسید.

اساسنامه انجمن حمایت زندانیان در سال ۱۳۶۰ با عنوان انجمن حمایت زندانیان همراه با تغییرات کلی به تصویب شورای عالی قضائی رسید.

فهرست تغییرات به شرح ذیل است :

1_ متن اساسنامه انجمن حمایت زندانیان با عناوینی چون تعریف، اهداف، وظایف، اختیارات، سرمایه، تشکیلات، اعضاء انجمن، وظایف و اختیارات، مجمع عمومی، هیئت مدیره، مدیر عامل، وظایف و اختیارات مدیر عامل، بازرسان، انحلال و اجراء، تقسیم بندی شده است.

۲ – ماده ۱ اساسنامه سال ۱۳۶۰ به ماهیت حقوقی انجمن اشاره کرده است. لذا انجمن را مؤسسه ای خصوصی و غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی معرفی می‌نماید ؛ در حالی که خصوصی بودن انجمن در سال ۱۳۶۲ طبق اصلاحیه حذف گردیده است.

لینک دریافت اساسنامه بصورت فایل PDF